بزرگنمايي:

پیام خوزستان - معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به لزوم وجود یک شبکه در دانشگاه‌ها برای بررسی مشکلات جامعه، گفت: دانشگاه باید با محیط بیرون پیوندهایی داشته باشد، امروزه یک نهاد به تنهایی نمی تواند مسائل و مشکلات را حل کند.
به گزارش ایسنا - منطقه خوزستان دکتر غلامرضا غفاری در نخستین نشست "شبکه ملی جامعه و دانشگاه" که امروز، چهارشنبه (22 اسفندماه) در دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد، اظهار کرد: امروز حتی از درون دانشگاه که به بیرون نگاه می‌کنیم و از پنجره نهاد دانشگاه نیز می‌بینیم که شاید شایسته‌تر باشد که الزامی وجود داشته باشد تا دانشگاه را با جامعه پیوند دهیم. در آغاز وقتی دانشگاه‌ها شکل گرفتند، مختص گروه نخبگان بودند و طبقه ممتاز با دانشگاه سر و کار داشتند. در نقطه شروع دانشگاه نیز بحث‌های دانشگاه بیشتر وجه نظری داشت و کمتر وجه عملی داشت و دانشگاه اساسا نهادی بود که در آنجا بحث بر سر اندیشه و آن هم اندیشه ناب بود.
وی افزود: به تدریج ضرورت کارکردی تازه‌تر و جدیدتر که بنا به تغییرات و تحولاتی که در محیط پیرامون دانشگاه رخ می‌داد احساس شد و به این ترتیب وجه عملی نیز به آن افزوده شد. اگر نقطه شروع دانشگاه را بحث‌های فلسفی در نظر بگیرید دانشگاه‌ها به تدریج جدا از بحث‌های نظری وارد بحث‌هایی شدند که مسائل و موضوعات عینی‌تری بودند و ما شاهد زایش و تولید رشته‌هایی مانند مهندسی نیز بودیم.
معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: بعدها دانشگاه به نوعی یک سیستم مبادله‌ای را پیدا می‌کند، دلیل این مساله این است که ارتباط دانشگاه هم در درون خود و هم با بیرون یک ارتباط مبادله‌ای بود که عمدتا نیز بر مبنای یک محور اقتصادی بود. طبیعتا این نوع نگاه را می‌توانیم در درون دانشگاه نیز ببینیم و تا حدی چه بسا که اعضای هیات علمی ما خود را بر مبنای موظفی که از نظر آموزشی و پژوهشی در دانشگاه دارند تعریف می‌کردند.
غفاری ادامه داد: شاید وجهه عینی این نگاه مبادله ‌ای را در دانشگاه بتوان در قالب آیین‌نامه ارتقای اعضا هیات علمی تعبیر کرد. یعنی ما در دانشگا‌ه‌ها فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی خود را نیز بر مبنای این آیین‌نامه تنظیم می‌کنیم و ارتباط و پیوند را با جامعه چندان برقرار نمی‌سازیم.
وی تصریح کرد: در دوره جدید این نکته مطرح شد که دانشگاهی دانشگاه است که نسبت به مسائل پیرامونی خود حساسیت لازم را داشته باشد و از بیرون نیز برای دانشگاه تقاضا وجود داشته باشد. دانشگاه فقط برای خود نباشد. وقتی کارکرد دانشگاه را معنا می‌کنید در آن عنوان می‌شود که به همان میزان که دانشگاه برای تربیت یک انسان حرفه‌ای در رشته‌ای که در آن در حال تحصیل است وظیفه دارد، وظیفه تربیت انسانی را نیز دارد که یک شهروند مطلوب نیز باشد. انسانی که در جامعه اثرگذار است و به نوعی جامعه به دلیل این اثرگذاری به او اقتدار و جایگاه نیز می‌دهد.
معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری افزود: به این ترتیب این نگاه مطرح می‌شود که دانشگاه باید یک نگاه سیستمی داشته باشد و باید با بخش‌های مختلف بیرونی پیوند پیدا کند. چنین دانشگاهی یک دانشگاه اجتماعی است. دانشگاهی که هم خادم و هم نقاد جامعه است. در جاهایی نیز دانشگاه باید بنا به تشخیص‌های خود به جامعه فشارهایی وارد کند تا در جامعه کیفیت یک زندگی مطلوب را فراهم کند و جامعه را به این سمت هل دهد. دانشگاه باید گروهی داشته باشد که این گروه به نوعی هم به دانشگاه پویایی و رمق بیشتری دهد و هم در جامعه پویایی و گرمای بیشتری را تولید کند.
غفاری خاطرنشان کرد: بر این مبنا، ضرورت پیوند و ارتباط دانشگاه و جامعه بیشتر احساس می‌شود. مسائلی که امروز با آن مواجه هستیم بنا به شرایطی که در آن قرار داریم دیگر مسائل ساده و عادی نیستند. مساله عادی و ساده را یک نفر یا یک بخش می‌تواند حل کند. مسائل امروز ما مسائل یک بعدی نیستند و بلکه چند بعدی هستند. امروزه در دانشگاه از این صحبت می‌شود که دانش ما باید در دانشگاه یک دانش چند رشته‌ای باشد. چراکه مسائل ما مسائلی هستند که یک رشته از عهده حل آن‌ها بر نمی‌آید بلکه رشته‌های مختلف باید در کنار یکدیگر قرار گیرند و آن را مورد ارزیابی قرار دهند.
وی ادامه داد: یک سازمان و یک دانشگاه به تنهایی نمی‌تواند مشکلات را حل کند. این جا است که وجود یک شبکه و وارد ساختن عوامل مرتبط یک ضرورت است. به همین خاطر در دانشگاه‌های نسل جدید این نکته مورد توجه است که دانشگاه باید یک نگاه سیستمی و شبکه‌ای داشته باشد. نگاه ما نباید تنها به درون باشد بلکه باید به بیرون دانشگاه نیز توجه کرد. دانشگاه نباید تنها به نیروهای موجود در دانشگاه اکتفا کند بلکه نیروهای موجود در بیرون دانشگاه نیز باید مورد استفاده قرار گیرند.
معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: برای حل مسایل باید از تمام ظرفیت‌ها استفاده کنیم. مسائل ما مسائلی هستند که ریشه در جاهای مختلف دارند. باید همه سرمایه‌ها را به میدان آورد. هرجا بتوانیم این کار را انجام دهیم و به یک هم افزایی برسیم می‌توانیم از عهده حل مسائل بر بیاییم. مطرح شدن مساله اتاق فکر و شبکه ملی دانشگاه و جامعه به دلیل مسائل و شرایطی است که با آن مواجه هستیم. امروز چاره‌ای جز این نداریم که تعامل و گفت و گو و استفاده از بخش‌ها و نیروهای مختلف را در دستور کار قرار دهیم.
غفاری گفت: ما به نوعی باید از نیروهایی تحت عنوان کنشگران مرزی استفاده کنیم. کنشگر مرزی کسی است که توانایی لینک زدن و پل زدن را دارد. نخبگان دانشگاهی، اساتید دانشگاه، مدیران اصناف و مدیران NGO ها و سازمان‌های غیر دولتی به دلیل اینکه جمعی را در اختیار دارند و توان این را دارند که انرژی یک جمع را در راستای یک مساله بسیج کنند چنین نقشی دارند. امروزه در دنیا وقتی صحبت از مشارکت و هم افزایی و سرمایه‌های مختلف مطرح می‌شود روی این نکته تاکید می‌شود. این کنشگران مرزی از احساس مسئولیت اجتماعی نیز برخوردار هستند.
وی افزود: شبکه جامعه و دانشگاه در پی این است که ما به میدان بیاییم و انرژی و توانمان را به صحنه بیاوریم و مجموعه‌های دیگر را نیز در کنار هم داشته باشیم و با استفاده از خرد جمعی بتوانیم در درجه اول مسائلی را که در پیرامون ما هستند را مورد توجه قرار دهیم. در این صورت قطعا می‌توانیم در افق‌های دورتر نیز اثرگذار باشیم.
معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: در دنیای جدید اساسا از جامعه به عنوان جوامع ریسکی یاد می‌شود. ذات جوامع جدید و مدرن این است. هرچه جوامع پیچیده تر می‌شوند مخاطرات نیز بیشتر می‌شود. مخاطرات ممکن است در حوزه زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی باشند. به طور مداوم و پیوسته بر ریسک‌ها و مخاطره‌های ما افزده می‌شود. مگر اینکه بتوانیم جلوی تغییرات را بگیریم که این مساله نیز یک امر نشدنی است.
غفاری ادامه داد: اگر نسبت خود را با تغییرات و تحولات مشخص نکنیم تغییرات و تحولات ما را وادار می‌کنند برخی مسائل را بپذیریم و در این صورت ما قدرت نظارت و کنترل و ورود را نخواهیم داشت که تبعات آن تبعات ناسوابی خواهد بود.
وی تصریح کرد: قطعا مسائل و مشکلات زیادی را در خوزستان داریم. خوزستان نیز مثل همه استان‌ها دارای ویژگی‌ها و مسائل و مشکلاتی است. به طور مثال در حوزه کنکور دانش‌آموزانی که در سال تحصیلی 97-96 در کل کشور در کنکور شرکت کردند عملا 32.4 درصد آن‌ها در دانشگاه پذیرفته شدند. در رتبه بندی، خوزستان در مجموع رتبه 19 را در بین 31 استان کشور کسب کرد.
معاون فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: به شکلی که در رشته ریاضی رتبه 26، در رشته علوم تجربی 24 ، در رشته علوم انسانی 22، در رشته زبان رتبه 3 و در رشته هنر رتبه 14را به دست آورده است. با توجه به اینکه خوزستان یک استان صنعتی است نیاز داریم در حوزه آموزشی خوزستان رتبه بالاتری از این داشته باشد. جا دارد در این زمینه از نظر آموزشی کار بیشتری انجام شود.
انتهای پیام