پیام خوزستان
روايت مدافعان شهر از نقش مقاومت مردم در شکست حصر آبادان
شنبه 3 مهر 1395 - 9:41:08 AM
ايرنا
خوزستان انلاين- پس از تجاوز عراق در 31 شهريور 1359 و اشغال سريع بخش هايي از خاک ايران، خرمشهر مهم ترين شهر بندري ايران، پس از 40 روز مقاومت دليرانه، با خيانت آشکار منافقين به دست دشمن افتاد.
پس از سقوط خرمشهر، رژيم عراق درصدد برآمد تا جزيره آبادان را نيز اشغال کند و تلاش کرد تا از طريق شرق کارون و شمال بهمنشير وارد آبادان شود، زيرا عبور از اين قسمت آسان تر از عبور از رودخانه کارون در جنوب خرمشهر بود.
با چنين وضعيتي آبادان در يک محاصره 330 درجه اي قرار مي گرفت و عبور از رودخانه بهمنشير مي توانست آن را با خطر جدي روبه رو کند.
دشمن مي پنداشت اگر بتواند از اين رودخانه بگذرد، آبادان را براي هميشه از آن خود کرده است.
عراقي ها براي تصرف آبادان در هشتم آبان 1359، در منطقه ذوالفقاري روي رودخانه بهمنشير پل شناور نصب و با عبور دادن قسمتي از نيروهاي خود، وارد جزيره آبادان شدند.
از آن جهت منطقه ذوالفقاري را انتخاب کرده بودند که با استفاده از پوشش نخلستان ها بتوانند از ديد رزمندگان اسلام دور مانده و به راحتي وارد شهر گردند.
*** طرح عمليات ثامن الائمه(ع):
پايدار ماندن سرپل دشمن در شرق کارون تهديد بالقوه خطرناکي براي جزيره آبادان بود زيرا با اشغال جزيره آبادان تمام کرانه شمالي اروندرود در کنترل عراق قرار مي گرفت و بنادر ماهشهر و امام خميني(ره) و تاسيسات اقتصادي و دريايي ايران در خور موسي در کنترل مستقيم و غيرمستقيم دولت عراق قرار مي گرفت.
در برابر چنين رويدادي کشور ايران از بخش کرانه شمال غربي خليج فارس محروم مي شد و مجبور بود براي استفاده بي خطر از آبراه دريايي، تاسيسات اقتصادي و نظامي و بندري منطقه را به بنادر ديگر مانند بندر ديلم، گناوه يا بوشهر تغيير مکان دهد که اين امر مستلزم صرف ميلياردها دلار هزينه و سال هاي متمادي وقت بود.
از آنجا که وسعت منطقه عملياتي بالغ بر 130 کيلومتر مربع بود و حوزه ديد بسيار وسيعي داشت، امکان اختفاي تحرکات نظامي در طول روز ميسر نبود لذا مقرر شد عمليات در تاريکي شب انجام شود تا دشمن نتواند از نيروهاي زرهي خود بهره لازم را ببرد.
سرانجام عمليات ثامن الائمه(ع) با هدف انهدام نيروهاي دشمن در شرق کارون و تصرف اين منطقه، درساعت 1بامداد پنجم مهرماه سال 1360 با رمز مقدس «نصرمن الله و فتح قريب» شروع شد.
اين عمليات با همکاري ارتش، سپاه، بسيج و نيروهاي ژاندارمري انجام شد و نيروهاي عمل کننده در اين عمليات بزرگ از «لشکر 77 خراسان» شامل سه تيپ سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، 16 گردان نيروي پياده در سازمان سه قرارگاه تيپي، «تيپ 37 زرهي شيراز»، «گردان 251 تانک» از «لشکر 16 زرهي»، «گردان 107 ژاندارمري»، «گروه رزمي 291 تانک» بودند و جهاد سازندگي علاوه بر احداث جاده «وحدت» در فروردين 1360، امور مقدماتي عملياتي را انجام دادند.
نيروهاي سپاه اسلام با عبور از ميدان هاي مين و تله هاي انفجاري و موانع ايذائي در حالي که به شدت با آتشبارهاي خطوط پشتيباني حمايت مي شدند به مواضع دشمن يورش برده و دشمن را سخت غافلگير کردند. همچنين به سرعت خاکريزهاي مقدماتي دشمن تسخير شد و نيروهاي دشمن هدف تعقيب قرار گرفتند.
لشکر زرهي عراق با قدرت تمام درهم کوبيده شده و نيروهاي آن تحت تعقيب قرار گرفتند.
با فرار دشمن به غرب کارون، بهترين موضع پدافندي و ضد پاتک نصيب نيروهاي ايران شد. پس از دو روز نبرد بي امان رزمندگان اسلام، پس مانده هاي ارتش بعثي به غرب کارون فرار کرده و در آنجا زمينگير شدند.
*** نتايج عمليات ثامن الائمه(ع)
اين عمليات نتايجي چون خارج شدن قواي دشمن از شهر آبادان، آزادي دو جاده مهم اهواز- آبادان و ماهشهر-آبادان و آزادسازي کامل شرق کارون به وسعت 130 کيلومتر مربع را در پي داشت.
با پيروزي درخشان سپاه اسلام در شکست حصر آبادان، روحيه اميد در سرتاسر جبهه ها و در ميان مردم دميده شد و سيل خروشان ملت با شادي و شور، بيش از پيش به سوي جبهه ها روانه شدند.
عمليات ثامن الائمه(ع) به مثابه نقطه عطف و حلقه وصلي براي تغيير استراتژيک جنگ از وضعيت گذشته به وضعيت جديد محسوب مي شود.
بعد از برکناري بني صدر، براي نخستين بار بود که نيروهاي عمل کننده در اين حد گسترده با هم ترکيب شده و به نحو شايسته اي با يکديگر همکاري و هماهنگي مي کردند به طوري که اين اقدام الگوي مناسبي براي ادامه همکاري ارتش و سپاه در عمليات هاي ديگر شد.
*** نقش ايستادگي و مقاومت مردم آبادان در شکست حصر
به گفته کارشناسان نظامي، پيام اصلي عمليات شکست حصر آبادان، مقاومت و ايستادگي مردم و حسن ظن به وعده هاي صدق الهي است، در اين صورت است که مي توان در برابر همه قدرت هاي بزرگ دنيا ايستاد و سرخم نکرد و حتي ذره اي از منافع ملي و ديني عدول نکرد.
به همين دليل است که رهبر انقلاب شکست يک ملت را زماني مي دانند که به اين نقطه برسند که تصور کنند کاري نمي توانند انجام دهند.
مدافعان شهر و افرادي که از آن روزها خاطره دارند نيز، از نقش پر رنگ مردم در دفاع از شهر به عنوان مهمترين عامل سقوط نکردن شهر ياد مي کنند.
*** اگر مردم مقاومت نمي کردند، سقوط شهر آبادان قطعي بود
`ثامر چنعاني` جانشين کنوني ناحيه مقاومت سپاه آبادان و از مدافعان شهر، دفاع مردمي از شهر را اينگونه روايت مي کند:وقتي دشمن از خرمشهر وارد کشور شد، همه مردم به ويژه مردم آبادان احساس وظيفه کردند.
شهروندان غيرنظامي آبادان در آن روزها براي دفاع از شهر، صبح هاي زود با موتورسيکلت يا حتي دوچرخه به خرمشهر يا شلمچه رفته از شهر دفاع مي کردند و شب بازمي گشتند.
علاوه بر نيروهاي نظامي و انتظامي، نيروهاي غيرنظامي نيز به اشغال خاک کشور از سوي دشمن حساس بودند.
91 مهرماه 59 عراقي ها از کارون رد شدند و يکي از مهم ترين اهدافشان تصرف کامل ابادان بود که اگر آبادان تصرف مي شد، جريان جنگ کاملا به نفع دشمن بعثي عوض مي شد.
19 مهرماه نيروهاي بعثي تعداد زيادي از شهروندان غيرنظامي را در جاده ابادان به ماهشهر شهيد کرده يا به اسارت بردند.
در دوران محاصره آبادان، اگرچه شهر کاملا در محاصره دشمن بود، ولي مردم شهر را رها نکردند، در ان زندگي مي کردند و امور روزانه مردم در شهر انجام مي شد، دانش آموزان به مدرسه مي رفتند و شهر تعطيل نشد.
مردم آبادان تجربه سقوط خرمشهر را ديده بودند، شهر را دوست داشتند و نمي خواستند تجربه تلخ سقوط خرمشهر براي آبادان نيز تکرار شود.
نقش پررنگ حضور آيت الله جمي امام جمعه فقيد آبادان که شهر را در دوران جنگ ترک نکرد، غيرت و حميت مردم، ايمان قوي و علاقه مردم به شهر باعث شد که شهر با وجود حدود يکسال محاصره سقوط نکرده و با تلاش نيروها، حصر آن با شکست مواجه شود.
*** نقش مردم در پشتيباني جنگ بي بديل بود
ناخدا ناخدا يکم تکاور اسماعيل بنيادي که در عمليات آزادسازي خرمشهر به درجه جانبازي نائل شده است در اين خصوص نقش مقاومت مردم در دوران دفاع مقدس به ويژه شکست حصر آبادان مي گويد:مردم در ابتداي جنگ تحميلي آموزش خاص نظامي براي دفاع از شهر نديده بودند، لذا خود با همکاري نيروهاي ارتش، وظيفه آموزش نيروهاي مردمي علاقه مند به حضور در جبهه را بر عهده گرفته و در دفاع از شهر نقش آفريني کردند.
در اين عرصه، نقش مردم در پشتيباني جنگ را نمي توان ناديده گرفت، مردم به ويژه زناني که در شهر ماندند و براي مدافعان شهر نان مي پختند.
بسياري از اين نقش ها به دست فراموشي سپرده يا ناديده گرفته شدند، مردم غيرنظامي که مثلا در گروه هاي تدارکات، آموزش و تامين غذا نقش آفريني کردند.
***
حسن بنادري از فرماندهان مدافع شهر مي گويد:بامداد نهم آبان ماه چنـد گردان تکاور و نيز نيروهاي مکانيزه بعثي مجهز به توپ106 و موشکهاي ماليوتکا و مسلس لهاي سنگين نخستين نيروهاي عراقي بودند که از پل عبور کردند.
در اين بين مردي به نام درياقلي سـوراني که در نزديکي آن منطقه زندگي مي کرد از هجوم نيروهاي دشمن مطلع مي شود و بلافاصله نيروهاي مـردمي مسجد حضرت رسول اکرم ذوالفقاري را در جريان حمله عراقي ها قرار مي دهد و به سوي مقر سپاه در مرکز شهر حرکت مي کند.
وي در طول مسير مردم را در جريان حمله نيرهاي بعثي و ورود آنان به شهر خبرمي دهد و مردم نيز به سرعت به مقابله با نيروهاي عراقي مي شتابند.
در واقع قبل از رسيدن نيروهي نظامي٬ مردم بـه شدت بـا نيـروهاي عراقي در گير مي شوند.
وي مي افزايد:وقتي درياقلي به مقر سپاه رسيد من را از آمدن عراقيها آگاه کرد و ما نيز به نيروهاي ديگر موجود در شهرآمدن عراقيها را خبر داديم، نيروهاي مدافع وقتي به ذوالفقاري رسيدند که عراقي ها تا پاسگاهي که سر راه آبادان ـ خسروآباد بود٬ پيشروي کرده بودند.

http://www.khozestan-online.ir/fa/News/4395/روايت-مدافعان-شهر-از-نقش-مقاومت-مردم-در-شکست-حصر-آبادان
بستن   چاپ