بزرگنمايي:

پیام خوزستان - - زندان به عنوان یکی از نهاد‌های اصلی نظام عدالت کیفری، همواره نقش مهمی در برخورد با مجرمان و حفظ نظم اجتماعی ایفا کرده است. هدف اصلی زندان، علاوه بر مجازات مجرمان، اصلاح و بازپروری آنان است تا بتوانند پس از پایان دوران محکومیت، به عنوان افرادی سازنده و قانون‌مدار به جامعه بازگردند.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
این نهاد با محدود کردن آزادی فرد، فرصتی برای بازاندیشی و تغییر رفتار‌های نادرست فراهم می‌کند. با این حال، عملکرد زندان‌ها در تحقق این اهداف همواره مورد بحث و بررسی بوده است. در رویکرد‌های مدرن عدالت کیفری، زندان نه تنها به عنوان مکانی برای تنبیه، بلکه به عنوان محیطی برای آموزش و توانمندسازی مجرمان در نظر گرفته می‌شود. برنامه‌های اصلاحی مانند آموزش‌های فنی و حرفه‌ای، کلاس‌های روان‌درمانی، مشاوره‌های فردی و گروهی، و فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی، به زندانیان کمک می‌کنند تا مهارت‌های جدیدی کسب کرده و رفتار‌های خود را بهبود بخشند.
این برنامه‌ها همچنین به کاهش احتمال بازگشت مجدد به جرم (عودت جرم) کمک می‌کنند. با این وجود، چالش‌های زیادی در مسیر تحقق اهداف اصلاحی زندان‌ها وجود دارد. از جمله این چالش‌ها می‌توان به تراکم جمعیت زندانیان، کمبود امکانات آموزشی و بهداشتی، و نبود برنامه‌های حمایتی پس از آزادی اشاره کرد.
برای بهبود عملکرد زندان‌ها، نیاز به همکاری نهاد‌های دولتی، سازمان‌های مردمی و جامعه مدنی است تا محیطی فراهم شود که مجرمان بتوانند به طور واقعی تغییر کنند و به جامعه بازگردند. در نهایت، زندان به عنوان ابزاری برای اصلاح مجرمان، نیازمند بازنگری و بهبود مستمر است تا بتواند به اهداف خود در زمینه کاهش جرم و افزایش امنیت اجتماعی دست یابد. 
حجت‌الاسلام والمسلمین احمدعلی فیروزجایی معاون دادستان تهران در امور زندان‌ها در تشریح اقدامات دادگستری استان تهران در زمینه کمک به زندانیان و تلاش برای بازاجتماعی کردن مددجویان و در گفت‌و‌گو با میزان، اظهار کرد: باتوجه به اینکه در ماه مبارک رمضان قرار داریم و پیرو جلسه‌ای که با معاونین و سرپرستان محترم نواحی داشتیم، پیشنهاد شد که از طریق پویش «اللَّهُمَّ اقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ» و با کمک خیرین محترم، ستاد دیه، مساجد، اوقاف و سایر افراد، شاهد آزادی زندانیانی که به لحاظ محکومیت مالی و یا رد مالی در زندان هستند، باشیم. 
فعالیت 15 شعبه شورای حل اختلاف در زندان‌های استان تهران
وی در ادامه از فعالیت 15 شعبه شورای حل اختلاف که در زندان‌های استان تهران خبر داد و گفت: تلاش شده در این شعب بیشتر از ظرفیت حوزه علمیه و به خصوص حوزه علمیه قم استفاده شود. این عزیزان از ساعات اولیه اداری در داخل زندان حاضر می‌شوند و از طریق شناسایی و مصاحبه حضوری، در خصوص پرداخت محکومیت مالی با زندانیان مذاکره می‌کنند و پس از اینکه بخشی از بدهی توسط زندانی و خانواده‌اش تامین شد، جلسات سازش با شکات را برگزار کرده و مابقی بدهی را از طریق بخشش از سوی شاکی و یا تامین از محل اعتبارات خیرین جبران می‌کنند.
آزادی 2 هزار و 145 نفر از محکومین مالی استان تهران
معاون دادستان تهران در امور زندان‌ها افزود: در همین راستا در سال جاری با کمک خیرین، اوقاف، مساجد و ... توانسته‌ایم 2 هزار و 145 نفر از محکومین مالی و رد مال را در سطح زندان‌های استان تهران با پرداخت مبلغ 225 میلیارد تومان به آغوش خانواده هایشان بازگردانیم. گاهی اوقات بعضی از این زندانیان بیش از 20 سال در زندان بودند و هیچ امیدی به آزادی نداشتند که با کمک خیرین و گذشت شاکی این امر ممکن شد. از ابتدای سال جاری تاکنون نیز 23 هزار و 500 سبد کالای معیشیتی به ارزش یک میلیون و پانصد تا دو میلیون تومان در بین خانواده‌های نیازمند توزیع شده که صرفا توسط خیرین تامین شده است.
اعزام 3 هزار نفر از مددجویان متقاضی اشتغال استان به واحد‌های تولیدی
حجت‌الاسلام والمسلمین فیروزجایی درخصوص اقدامات فرهنگی انجام شده در سطح زندان‌های استان تهران در سال 1403 نیز، گفت: برای کمک به بازاجتماعی شدن زندانیان و جلوگیری از ارتکاب مجدد آنها به جرایم اقدامات خوبی در زمینه فرهنکی در زندان‌های استان تهران انجام شده است. زندانیانی که در این برنامه‌های فرهنگی مشارکت دارند، از نهاد‌های ارفاقی بهره‌مند می‌شوند و 3 هزار نفر از زندانیان استان تهران به منظور اشتغال در خارج از موسسات کیفری و در واحد‌های تولیدی و کارخانجات بزرگ و کوچک از طریق دریافت دستمزد مشغول به کار هستند. همچنین بیش از 2 هزار و 500 نفر هم تحت نظارت سامانه الکترونیکی پابند در محل اقامت خود هستند و به زندان اعزام نشده‌اند.
آزادی 446 زندانی مالی بالای 10 سال حبس
وی در رابطه با زندانیانی که ماندگاری بیش از 10 سال دارند، گفت: پیرو تاکید رئیس کل و دادستان تهران مبنی بر توجه ویژه به زندانیانی که ملاقاتی ندارند و یا ماندگاری طولانی و به ویژه بالای 10 سال با محکومیت مالی دارند، از طریق 15 شعبه شورای حل اختلافی، امور مربوط به این زندانیان پیگیری و آخرین وضعیت این زندانیان، میزان بدهی و تعداد شکات مشخص شد و از طریق کمک‌های خیرین توانستیم تعداد این زندانیان را از عدد 487 نفر در ابتدای سال جاری به 21 نفر برسانیم یعنی 446 زندانی را در این زمینه آزاد کردیم. وضعیت نفرات باقیمانده نیز در حال پیگیری است و امیدورایم بتوانیم با تلاش و همکاری مضاعف و کمک خیران زمینه آزادی این 21 نفر را فراهم شد.
سرقت و قتل در صدر جرایم حوزه نوجوانان
معاون دادستان تهران در امور زندان‌ها در خصوص جرایم مرتبط با حوزه نوجوانان، اظهار کرد: بیشترین آمار جرم در حوزه نوجوانان مربوط به سرقت یا قتل است. ارتکاب به این جرایم در سنین نوجوانی به این دلیل است که خانواده‌ها باید مهارت‌های زندگی را به نوجوانان آموزش دهند که این امر می‌تواند در کاهش این جرایم موثر باشد. در زمینه کنترل خشم و مهارت‌های کنترل خشم باید آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها بیشتر فعالیت کنند و آموزش صبر، استقامت، عفو و گذشت در مواردی که مورد توهین قرار می‌گیرند و یا در موقعیت‌های حساس را به دانش‌آموزان و نوجوانان ارائه دهند. در بین زندانیان نوجوانانی را داریم که به خاطر یک شوخی و یا برخورد اشتباه دوست و یا حتی یه رهگذر، در لحظه دچار عصبانیت شده و، چون توانایی کنترل خشم خود را نداشته مرتکب قتل شده است. 
وی یادآور شد: خانواده‌ها توجه داشته باشند که نوجوانی یکی از حساس‌ترین و پر چالش‌ترین دوران زندگی انسان است. در این دوران نوجوانان در شرایط حساس روحی قرار دارد و باید مورد حمایت و همراهی قرار گیرند. لازم است که خانواده‌ها در کنار این همدلی و همراهی بر روابط و دوستان فرزند خود نظارت داشته باشند. چرا که حلقه روابط نوجوانان به ویژه دوستان و همکلاسی‌های آنان نقش مهمی در شکل‌گیری شخصیت آنها دارد. 
ساماندهی 20 هزار نفر از معتادین متجاهر در کمپ‌های ترک اعتیاد و اردوگاه‌های حرفه‌آموزی
حجت‌الاسلام والمسلمین فیروزجایی ادامه داد: در حوزه آسیب‌های اجتماعی در استان تهران تعداد 20 هزار نفر از معتادین متجاهر را فعلا در کمپ‌های ترک اعتیاد و اردوگاه‌های حرفه‌آموزی و کاردرمانی جمع‌آوری کرده‌ایم که باید اقدامات فرهنگی و تربیتی برای این دسته افزایش انجام شود. اگرچه حدودا 12 نفر از روحانیون حوزه علمیه قم را دعوت کردیم تا به صورت تمام وقت اداری در این کمپ‌ها حضور داشته باشند و کار فرهنگی کنند، اما این کار کافی نیست و باید حضور و دغدغه مسئولین فرهنگی در خصوص کمپ‌ها بیشتر شود تا در کاهش جرایم و آسیب‌های اجتماعی موثرتر باشد. یکی از اقدامات در این راستا اشتغال پایدار این مددجویان است که باید مسئولین محترم نسبت به ایجاد اشتغال براساس حرفه آموزی که در داخل این موسسات به عمل می‌آید و آموزش می‌بیند، اقدام کنند تا یک درآمد پایدار برای زندانیان و خانواده‌هایشان به وجود آید.
وی اضافه کرد: با پرداخت دستمزد متعارف می‌توان انگیزه این مددجویان را به اشتغال بیشتر کرد و جا دارد در کمپ‌های ترک اعتیاد یک مرکز مراقبت بعد از خروج فعال شود تا بتوانند حمایت‌های مادی و معنوی را از معتادینی که ترک کرده‌اند و می‌خواهند به آغوش خانواده برگردند داشته باشند و این امر در جلوگیری از تکرار جرم و بازگشت به چرخه اعتیاد قطعا موثر است.
کار فرهنگی در موسسات کیفری، یکی از دغدغه‌های اصلی دستگاه قضایی است
معاون دادستان تهران در امور زندان‌ها در پایان خاطر نشان کرد: کار فرهنگی و کمک به بازپروری زندانیان از طریق انجام اقدامات فرهنگی و تربیتی در موسسات کیفری، یکی از دغدغه‌های اصلی دستگاه قضایی است و باید بیشتر از اینها روی این مسئله کار کرد. در حال حاضر اقداماتی از جمله اقامه نماز جماعت، برگزاری کلاس قرآن، آموزش مهارت‌های زندگی و جشنواره‌های مختلف در رشته‌های مختلف ورزشی در زندان‌های ما فعال است.
وی افزود: همچنین حرفه‌آموزی جهت ایجاد درآمد‌های پایداری نیز انجام می‌شود و انتظار ما از مسئولین این است که تقویت بیشتری در این بخش صورت گیرد و امورات فرهنگی در موسسات کیفری و حتی در کمپ‌های اعتیاد بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد. مددجویانی که در داخل زندان‌ها و یا کمپ‌های اعتیاد در این کلاس‌های فرهنگی و آموزشی شرکت می‌کنند و حضور فعال دارند و مسئولین مربوطه نیز احساس کنند که پس از آزادی دوباره به چرخه اعتیاد و یا جرایم برنمی‌گردند، نسبت به آزادی آنها از طریق مجاری قانونی اقدام می‌شود.
منبع: میزان