پیام خوزستان

آخرين مطالب

واکاوی ظرفیت‌های دیوان حافظ برای ارائه به نوجوانان مقالات

واکاوی ظرفیت‌های دیوان حافظ برای ارائه به نوجوانان
  بزرگنمايي:

پیام خوزستان - ایسنا / واکاوی ظرفیت‌های دیوان حافظ برای ارائه به نوجوانان» عنوان طرح پسادکتری سمانه اسدی است که با راهنمایی کاووس حسن‌لی استاد دانشگاه شیراز و مدیر کرسی پژوهشی حافظ و با حمایت بنیاد ملی علم ایران به پایان رسیده است
اسدی با مدرک دکتری تخصصی زبان و ادبیات فارسی -ادبیات غنایی از دانشگاه شیراز درباره‌ علت شکل‌گیری این طرح، گفت: در چند دهه‌ اخیر، ظرفیت‌های ادبیات کهن، به‌ویژه آثار بزرگان ادب فارسی، برای ارائه به نوجوانان در کانون توجه قرار گرفته است؛ اما با اینکه دیوان حافظ یکی از گران‌بهاترین گنجینه‌های ادبی و فرهنگی ایرانیان به شمار می‌رود، تا پیش‌از این، نه اثری خلاقانه با بهره‌گیری از ظرفیت‌های آن برای این گروه سنی نگارش یافته و نه پژوهشی در پیوند با آن انجام شده بود.
وی ادامه داد: ازآنجاکه مخاطب اصلی دیوان حافظ بزرگسالان هستند، این پرسش مطرح می‌شود که آیا نوجوانان هم می‌توانند با بخشی از اشعار او ارتباط بگیرند و درکی از آن داشته باشند یا خیر؟ یافتن پاسخ این پرسش به شکل‌گیری نخستین پژوهش در این زمینه انجامید.
این پژوهشگر درباره‌ روش پژوهش، گفت: این پژوهش از دو طریق پی گرفته شد؛ یکی مطالعه‌ منابع معتبر و مرتبط با موضوع و بررسی توصیفی‌تحلیلی آن و دیگری تدوین و توزیع پرسشنامه‌ای علمی برای آگاهی از میزان آشنایی و درک نوجوانان از دیوان حافظ و شناخت دیدگاهشان درباره‌ شخصیت و اشعار او.
اسدی در ادامه بیان کرد: مطالعه‌ منابع معتبر در دو حوزه‌ روانشناسی و حافظ‌شناسی و تحلیل یافته‌ها نشان داد اشتراکاتی میان ویژگی‌های دوره‌ نوجوانی و بسیاری از ابیات حافظ وجود دارد که مناسب‌بودن آنها را برای نوجوانان تأیید می‌کند. برخی از ظرفیت‌های دیوان حافظ برای ارائه به نوجوانان عبارتند از: پرداختن به موضوعات و مفاهیمی مانند تلاش برای شناخت خود و یافتن معنای زندگی، آرمان‌گرایی، مسائل اخلاقی و اجتماعی، عشق و دوستی (که از ویژگی‌های دوره‌ نوجوانی هم هستند)، تعدد و تنوع شخصیت‌ها (انسانی و غیرانسانی) و شیوه‌ پردازش آنها در کنار فضای روایت‌گونه و نمایشی برخی از سروده‌ها.
وی افزود: با توجه به این ظرفیت‌ها می‌توان به بخشی از نیازهای معنوی نوجوانان پاسخ مناسب داد؛ نیازهایی همچون داشتن فضایی امن برای گفت‌وگوی درونی، ‌اندیشیدن به واقعیت‌ها و احتمالات و خیال‌پردازی؛ داشتن دوستی امن و صمیمی، با احساسات و دغدغه‌های مشترک؛ دستیابی به استقلال عمل در کنار بهره‌مندی از راهنمایی افراد مطمئن و آگاه؛ نیاز به هویت‌یابی و خداشناسی و دستیابی به معنای زندگی.
به‌ گفته‌ اسدی، 401 نفر از نوجوانان مناطق گوناگون ایران به پرسشنامه‌ای که روایی و پایایی آن بررسی و تأیید شده بود، پاسخ داده‌اند.
وی درباره‌ یافته‌های حاصل از بررسی این نظرسنجی گفت: نتایج پژوهش نشان می‌دهد نوجوانان شرکت‌کننده در نظرسنجی، بیت‌هایی با موضوع دوستی را بهتر از دیگر شعرهای انتخابی دیوان حافظ درک می‌کنند و محبوب‌ترین اشعار حافظ ازنظر آنها شعرهایی‌ است که با موضوع عشق و دوستی سروده شده است. آنها به شخصیت حافظ و دیوانش علاقه‌مندند و دوست دارند بیشتر با او و افکار و اشعارش آشنا شوند. 95درصد شرکت‌کنندگان، اشعار انتخابی حافظ را در شمار آثار مناسب برای هم‌سن‌وسالان خود دانسته و 81/72 درصدشان میزان سودمندی این سروده‌ها را برای نوجوانان، زیاد و بسیار زیاد برشمرده بودند.
اسدی مهم‌ترین دلایلی را که نوجوانان برای علاقه‌مندی خود به شعرهای حافظ بیان کرده‌اند، برشمرد و افزود: تنوع موضوعات، زبان شیرین، دلنشینی و آرامش‌بخش‌بودن شعرها، دریافتنی‌بودن معنی بسیاری از بیت‌ها، منطبق‌بودن اشعار با واقعیت جهان و زندگی، پرمفهوم‌بودن آنها، ارزشمندی پندها و نشان‌دادن راه‌ورسم درست زندگی به خواننده.
وی خاطر نشان کرد: بدیهی‌ است منظور از امکانِ بهره‌مندی نوجوانان از دیوان حافظ، درک تمام‌وکمال ظرافت‌ها و پیچیدگی‌های لفظی و معنوی این اثر از سوی آنان نیست؛ مقصود آن است که مشترکاتِ مفهومی بخشی از سروده‌های حافظ با ویژگی‌هایی از دوره‌ نوجوانی، می‌تواند این اثر را در شمار آن دسته از آثار کهن ادب فارسی قرار دهد که قابلیت ارائه به نوجوانان را دارند. درک لایه‌ نخست بسیاری از بیت‌های حافظ برای نوجوانان امکان‌پذیر است و هرچه دانش زبانی و ادبی نوجوان و توانایی درک مطلب او در طول دوران تحصیل و پشت‌سرگذاشتن سال‌های آغازین دوره‌ نوجوانی بیشتر شود، میزان درک و دریافت و بهره‌مندی او از شعر حافظ نیز می‌تواند افزایش یابد.
به نقل از روابط عمومی بنیاد ملی علم ایران (INSF)، اسدی اضافه کرد: افزون بر این، همان‌گونه که در دهه‌های اخیر، شکل‌گیری آثار ادبی (بازنویسی، بازآفرینی و ...) و هنری (پویانمایی و ...) بر اساس آثاری همچون شاهنامه، کلیله‌ودمنه، بوستان، گلستان، خمسه‌ نظامی، منطق‌الطیر، مثنوی و ... ، موجب بیشترشدن آشنایی و پیوند نوجوانان با این متون و درک و بهره‌مندی آنان از ادبیات کهن فارسی شده، شکل‌گیری آثاری با محوریت اشعار حافظ نیز می‌تواند چنین نتایجی در بر داشته باشد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد این قابلیت در دیوان حافظ وجود دارد؛ اما تاکنون آن‌گونه که بایسته است، به آن پرداخته نشده است.
این پژوهشگر درباره‌ کاربرد پژوهش خود گفت: نتایج این پژوهش می‌تواند برای همه‌ افراد و نهادهایی که در پیوند با نوجوانان‌ هستند، سودمند باشد. آنها می‌توانند با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دیوان حافظ، شیوه‌هایی تازه و متفاوت را در برنامه‌ریزی‌های آموزشی و تربیتی و خلق آثار ادبی و هنری برای نوجوانان تجربه کنند.
وی در پایان خاطر نشان کرد: نوجوانان، اثری مناسب زمان خود می‌خواهند؛ آنها خواهان آشنایی با حافظ و اثرش در قالب‌هایی نوتر و خلاقانه‌تر و مخصوص‌ به‌ خود هستند؛ ازاین‌رو، زمانی می‌توانیم میان نوجوان و میراث نیاکانش پیوند برقرار کنیم که این گنجینه‌های ارزشمند را در بسته‌بندی زیبا و جذاب و متناسب با سلیقه‌اش به او هدیه دهیم و آن را به عنصری جاری و پویا در فضای تنفس و حیات نسل جوان تبدیل کنیم.

لینک کوتاه:
https://www.payamekhuzestan.ir/Fa/News/955264/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

آیا این ماده می‌تواند دنیای محاسبات کوانتومی را دگرگون کند؟

قلب‌های تپنده جهادگران فولاد اکسین خوزستان برای آرامش بازنشستگان

شاعرانه/ قسم به تو که دگر پاسخی نخواهم گفت

شاعرانه/ میان چشم و دل از آب دیده خون افتاد

نظر سخنگوی وزارت خارجه درباره محتوای نامه ترامپ

پاسخ رهبر انقلاب به شبهه یک دانشجو درباره مسئولان نظامی و امنیتی چه بود؟

پیام پزشکیان برای درگذشت وزیر دولت احمدی‌نژاد

عراقچی: نامه‌ای از طرف رئیس‌جمهور آمریکا دریافت کردم

معاون پزشکیان: بحثی درباره موافقت یا مخالفت با استعفای ظریف مطرح نشده است

ویتکاف طی روزهای آتی به مسکو سفر می‌کند

توقف اتوبوس آلومینیوم به دلیل بدهی: یک دروغ بزرگ!

پرتو شهدا روشنی‌بخش راه ایثار و مقاومت است

ضعف خریداران؛ آیا روند صعودی می‌تواند ادامه یابد؟

کارتال مشروط به کاظمی برگشت!

ضعف نظری نخبگان مانع ایجاد ایده‌های جدید حکمرانی شده ‌است

نماینده بسیج دانشجویی: مقاومت تنها راه کارآمد مقابل استکبار غربی است

دیدار دانشجویان با رهبر انقلاب

تیم مدیریتی جدید در تمرین استارت زد

مسابقات انتخابی تیم ملی تنیس در اهواز برگزار شد

مدیرعامل جدید فولاد: یحیی بهترین مربی ایران است

ترویج اندیشه‌های امام خامنه‌ای مصداق دفاع نرم‌افزاری است

مقاومت برابر ایران بسیار سخت بود

نصیرزاده: پایان مدیرعاملی من در فولاد ربطی به گل‌محمدی نداشت!

آلومینیوم به اهواز رسید و تمرین کرد

آزادی 154 زندانی نیازمند گلستان تا شب عید

یک‌هزار و 257 زندانی چشم‌ انتظار کمک‌های خیران + تصاویر

نیازمند خیزش مسئولانه‌ تشکل‌ها در تربیت انسانهای مسئول هستیم

واکنش نصیرزاده به تغییرات مدیریتی فولاد: کنار رفتن من ربطی به گل‌محمدی ندارد

نماینده جنبش عدالتخواه: گروه‌های قدرت‌طلب مانع تشکل‌گیری جنبش در دانشگاه‌ها هستند

پایان مدیرعاملی من در فولاد ربطی به گل‌محمدی نداشت!

باند سرقت‌های مسلحانه منازل در خوزستان متلاشی شد

کنار رفتن من ربطی به گل‌محمدی ندارد

اتفاق باورنکردنی در سفر آلومینیوم اراک به اهواز

آغاز بهره‌برداری از فضای بهسازی شده حسینیه میدان شهدا مشهد

مقاومت برابر ایران بسیار سخت بود – آفتاب نو | اخبار ورزشی

بهترین شهرهای جنوب برای سفر عید

سردا ملکی: موزه دفاع مقدس و مقاومت مازندران خانه شهدا است

نسل جدید، قلب تپنده‌ انقلاب؛ دیداری که حکایت از اقتدار داشت

نصیرزاده سر از استقلال درآورد؟

سردار ملکی: موزه دفاع مقدس و مقاومت مازندران خانه شهدا است

پایان عملیات آزادی گروگان‌های قطار در پاکستان / 33 تروریست‌ به هلاکت رسید

کمک 40 میلیارد ریالی خیرین تیران و کرون برای آزادی زندانیان

دانشجویان در دیدار با رهبرانقلاب چه گفتند؟

وبینار بین‌المللی "اسلام دین آزادی و آزادگی" برگزار می‌شود

گروه‌های انحصاری در دانشکده‌های خاص مخالف اعطای زمین به مردم و تسهیلات برای ساخت هستند

گلریزان 7 میلیارد تومانی گلستانی‌ها برای آزادی زندانیان

قیمت لحظه‌ای سکه بهار آزادی در بازار امروز پنج شنبه 23 اسفند

تصادف زنجیره ای در جاده «دیلم - بهبهان» 3 مصدوم برجای گذاشت

موقعیت مهدی، آبادان یازده 60 و ضربه مغزی در آخر هفته

معرفی زینال‌زاده به عنوان مدیر جدید مجموعه ورزشی شهید شیرودی/ خبیری به فولاد می رود