چاپ

پیام خوزستان - مهر / کتاب «رویارویی ایرانیان با آسیب‌های اجتماعی در دوران فراز تمدن اسلامی» نوشته حمید فاضل قانع به تازگی توسط انتشارات مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا و با همکاری پژوهشکده آسیب‌های اجتماعی دانشگاه شاهد منتشر شده است.
دانش اجتماعی مسلمین با رویکردها و سویه‌های گوناگون، وظیفه ژرف‌اندیشی درباره اصلاح جامعه مسلمان و پالایش دائمی فرهنگ از کجروی‌ها را برعهده داشته است. مسئله پژوهش حاضر نیز بررسی شیوه رویارویی این دانش با آسیب‌های اجتماعی و استخراج الگوهای کنترل این آسیب‌ها از دل متون و آثار اندیشمندان مسلمان است.
بازه زمانی برگزیده، دوران فراز تمدنی جامعه مسلمان است؛ کامیابی مسلمانان در رسیدن به تمدنی پویا که چندین سده، جامعۀ مسلمان را قافله‌سالار و پیشگام تمدن جهانی ساخته بود دلیلی بر توان‌مندی اجتماعی مسلمانان در کنترل انواع آسیب‌های اجتماعی است. جامعه‌ای توان و امکان دستیابی به تمدن را دارد که از انواع آسیب‌های اجتماعی و آفت‌های هنجاری تهی باشد یا آن‌ها را به شایستگی کنترل کرده باشد.
درخشش جامعه مسلمان در دوران فراز تمدنی، خود گواه آن است که مسلمانان در آن دوره به شایستگی از عهده کنترل آسیب‌ها در جامعه برآمده‌اند و با تکیه بر دانش اجتماعی خود، از شیوه‌های کارآمد برای شناسایی زمینه‌های شکل گیری انواع آسیب‌ها و کنترل بهینه آنها بهره گرفته‌اند همچنین این کامیابی، نشانه دقت نظر و صحت گزینش شیوه‌های رویارویی با انواع کجروی است. در این روزگار که جامعه ایرانی آماده بنیان نهادن تمدنی تازه است، بازخوانی تجربه موفق پیشینیان و آشنایی با روش‌ها و الگوهای آنان برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی می‌تواند بسیار راهگشا باشد؛ از این‌رو، می‌توان به روزآمدی آن الگوها و روش‌ها دست یازید تا کارآمدی آن را در پاسخ‌گویی به نیازهای نوپدید جامعه انسانی مشاهده کرد و با تقویت درونی جامعه ایرانی، راه دستیابی به تمدن را هموار ساخت.
فهرست مطالب کتاب پیش رو عبارت است از:
فصل اول: کلیات
فصل دوم: ظرفیت سنجی رویکرد خطایی
فصل سوم: راهبردهای رویارویی با آسیب‌های اجتماعی
فصل چهارم: جمع بندی و نتیجه گیری
در بخشی از مقدمه این اثر به قلم نویسنده آمده است:
«نگاهی دوباره به گذشته تاریخی جامعه مسلمانان و بازخوانی روش‌ها و الگوهای کارآمد مسلمانان در دوره فراز تمدنی، می‌تواند سرنخ مناسبی برای آگاهی از دلایل کامیابی مسلمانان در شکل دادن جامعه‌ای پیشرفته و متمدن باشد که انواع آسیب‌های اجتماعی در آن به خوبی کنترل شده بود. روشن است اگر جامعه‌ای در انواع آسیب‌ها و مشکلات اجتماعی غوطه ور باشد از ره پویی در مسیر فراز تمدنی بازمی ماند. پس درخشش جامعه مسلمان در دوران فراز تمدنی، خود گواه آن است که مسلمانان در آن دوره به شایستگی از عهده کنترل آسیب‌ها در جامعه برآمده‌اند و با تکیه بر دانش اجتماعی خود، از شیوه‌های کارآمد برای شناسایی زمینه‌های شکل گیری انواع آسیب‌ها و کنترل بهینه آنها بهره گرفته‌اند.»
آشنایی با روش‌ها و الگوهای جامعه مسلمان برای کنترل انواع آسیب‌های اجتماعی در دوران فراز تمدنی، نیازمند جز نگری رویدادها است که در تاریخ اجتماعی یا جامعه شناسی تاریخی، مورد توجه قرار می‌گیرد. در این رویکرد از راه تحلیل لایه‌های زیرین تحولات اجتماعی می‌توان به تأثیر بینش، گرایش و کنش مردم در تحقق رخدادها دست یافت و با مطالعه فرآیند و برآیند منش آدمیان در بازه زمانی مشخص، دگرگونی‌های جامعه و تحولات سبک زندگی را در گذر تاریخ بررسی کرد. این رویکرد، نگاهی اجتماعی به تاریخ دارد، نقش مردم و گروه‌های اجتماعی را برجسته‌تر می بیند و زندگی روزمره و سبک زندگی مردم را مورد توجه قرار می‌دهد. پژوهش حاضر با چنین نگاهی، تحولات اجتماعی مسلمانان در دوران فراز تمدنی را با مراجعه به آثار مکتوب برجای مانده از آن روزگار، مورد توجه قرار می‌دهد.
این کتاب با 221 صفحه و قیمت 210 هزار تومان منتشر شده است.