چاپ

پیام خوزستان - انتخاب / در روزهای اخیر دو مقاله از دو چهره دموکرات یعنی ریچارد هاس و ریچارد نفیو در فارن افرز منتشر شده که در آن، پیشنهاداتی به ترامپ برای نحوه تعامل با ایران ارائه شده است.
به جهت بررسی موضوع فوق، «انتخاب»گفتگویی انجام داده با کوروش احمدی، دیپلمات سابق ایران در نیویورک، که در ادامه مشروح آن را می‌خوانیم:
مقاله هاس و نفیو به بررسی مذاکره اشاره دارد اما گزینه جنگ را نیز توصیه می‌کند؛ تحلیل شما چیست؟
ویژگی دو مقاله ریچارد هاس و ریچارد نفیو این است که اولاً نویسندگانشان پیشینه مشترکی در میانه طیف سیاسی آمریکا دارند و ثانیاً در این دو مقاله که با فاصله 4 روز در فارین افرز منتشر شده، توصیه مشابهی به دولت جدید آمریکا کرده‌اند.
این دو که در گذشته سابقه تندروی و جنگ طلبی نداشته‌اند، اکنون به نوعی از لزوم وارد کردن گزینه نظامی علیه ایران در معادله و تهدید توسل به زور تحت شرایطی سخن می‌گویند و دیگر چون گذشته آن را رد نمی‌کنند. هر دوی آن‌ها "فشار حداکثری" را مفروض می‌دانند، اما یادآوری می‌کنند که تحریم هر چقدر سخت‌گیرانه باشد، معلوم نیست حتماً نتیجه بدهد یا در یک محدوده زمانی مشخص نتیجه بدهد.
آن‌ها ضمن تأکید بر اینکه تحریم باید جزئی از یک طرح جامع برای تغییر سیاست امنیتی ایران باشد، به استفاده از دیپلماسی در بستر تحریم به همراه نوعی از فشار قهری (coercion) یعنی نوعی از گزینه نظامی و حتی ایجاد یک چشم‌انداز تغییر حکومت نیز توصیه می‌کنند. مسأله آن‌ها به وضوع ترکیب گزینه نظامی با دیپلماسی و تقدم و تاخر این دو است.
از نظر آن‌ها دیپلماسی تنها در صورتی نتیجه دارد که در بستر توانایی و اراده برای توسل به زور انجام شود. ریچارد هاس می‌گوید دیپلماسی و توسل به زور دو گزینه مجزا و جایگزین هم نیستند، بلکه مکمل هم هستند و هماهنگ با هم باید مورد استفاده قرار گیرند. و اینکه اگر توسل به زور در صورت لزوم بعد از دیپلماسی صورت گیرد، در داخل و در خارج بهتر پذیرفته می‌شود.
هاس همچنین بر آن است که دیپلماسی باید امکان یک "توافق جامع" را که شامل سقفی برای فعالیت هسته‌ای ایران، خودداری از "کمک نظامی" به کنشگران غیردولتی و محدودیت برنامه موشکی ایران باشد، بررسی کند.
ریچارد نفیو نیز تحریم را ناکافی می‌داند و توصیه می‌کند که واشنگتن ضمن طرح‌ریزی اقدامی نظامی و تهدیدی واقعی، یک بار دیگر مسیر دیپلماتیک "با هدف تغییر مسیر راهبردی ایران" را امتحان کند.

آیا ترامپ به سرعت پس از ریاست جمهوری به مذاکره روی می‌اورد؟
در اینکه ترامپ پیشنهاد مذاکره خواهد داد، تردیدی نیست. سؤال واقعی این است که آیا اولین اقدام او پیشنهاد مذاکره خواهد بود یا او ابتدا تصمیماتی در مورد " alt="پیام خوزستان" width="100%" />

طبیعی است که برای ایران بسیار دشوارتر خواهد بود که پیشنهاد مذاکره را در صورت همراهی آن با "فشار حداکثری" بپذیرد. به این دلیل، نظر من طی هفته‌های گذشته این بوده که برای اجتناب از چنین شرایطی، درست بود و هست که ایران از برخی کانال‌ها با تیم ترامپ تماس گیرد و بطور غیر علنی در مورد ترتیباتی مناسب به تفاهمی برسد. البته فرصت برای این منظور هنوز باقی است.
البته مقامات ایرانی طی چند هفته اخیر از آمادگی خود برای مذاکره سخن گفته‌اند، اما این اعلام آمادگی‌ها بسیار کلی‌تر از آن بوده که به دردی بخورد. به عبارت دیگر مسأله این است که ایران به چه شکلی (مستقیم یا غیرمستقیم)، با چه کسی (ترامپ یا 1+4) و در چه مواردی (جامع یا تنها هسته‌ای) حاضر به مذاکره است
آیا به نظر شما تهران به جمع بندی دقیقی درمورد گام های آینده خود رسیده است؟
همانطور که گفتم، از مقامات ایرانی تا کنون تنها اعلام آمادگی کلی برای مذاکره را شنیده‌ایم نه بیشتر. نشانه‌ای نیز که حاکی از تماس غیرعلنی با تیم ترامپ باشد، در دست نیست. در نتیجه نمی‌دانیم که در محافل هیأت حاکمه کشورمان چه می‌گذرد و مقامات در چه فکری هستند. اما با توجه به اینکه شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی دچار تحولات عمده‌ای شده، امیدواریم که مقامات هنوز تا فرصتی هست و خیلی دیر نشده، فکری اساسی بکنند.
آن‌ها باید در نظر بگیرند که تمرکز روسیه بر نجات از گرداب اوکراین با استفاده از فرصت ترامپ است. چین با توجه به رکود اقتصادش سخت نگران جنگ تجاری با آمریکا است و می‌تواند از نفت ایران بگذرد و تکلیف خاورمیانه نیز روشن است.
چقدر می‌توان اثرگذاری این تحلیل‌ها از جمله یادداشت هاس و نفیو را بر سرمداران امریکا جدی گرفت؟
به هر حال در یک جامعه چند صدائی مانند آمریکا نظرات مختلف از سوی آدم‌هایی مثل نفیو و هاس که علاوه بر کارشناس بودن در برخی از دولت‌های گذشته آمریکا نیز سمت‌های مهمی داشته‌اند، مهم است. این نظرات از جوانب مختلف و در بستر تحولات عینی در منطقه و جهان می‌تواند به شکل‌گیری پارادیم‌های جدید کمک کند و بر سوق دادن تصمیم‌گیران به سمت تندروی یا میانه‌روی اثر بگذارد. به عبارت دیگر وقتی کسانی مانند هاس و نفیو که معمولاً در میانه طیف بوده‌اند، اینگونه به جانب راست طیف متمایل می‌شوند، تصمیم‌گیری برای کسانی که از قبل در سمت راست طیف بوده‌اند، راحت‌تر و جا انداختن تصمیمات در داخل کشور آسان‌تر خواهد شد.