چاپ

پیام خوزستان - کارشناسان اقلیم در مورد تأثیر منفی انتخاب ترامپ در پیشبرد اقدام‌های جهانی مقابله با تغییر اقلیم ابراز نگرانی کردند. آنها معتقدند با انتخاب ترامپ، موفقیت کاپ 29 برای تعیین مقدار کمک مالی اقلیمی به کشورهای درحال‌توسعه بیش از گذشته مورد تردید است.

به گزارش شانا به نقل از اداره کل امور اوپک، مجامع و سازمان‌های بین‌المللی وزارت نفت، در داخل آمریکا، ترامپ به‌عنوان یک فرد بدبین به تغییرات اقلیمی، وعده داده است که از تولید سوخت‌های فسیلی حمایت کند و مخارج اقتصاد سبز بایدن را مهار کند.
در سطح بین‌المللی وی گفته است ایالات متحده را از موافقت‌نامه اقلیمی پاریس خارج خواهد کرد، همان‌طور که در نخستین دوره ریاست جمهوری خود انجام داد. وی همچنین در حال بررسی اقدام برای خروج از کنوانسیون تغییر اقلیمی سازمان ملل (UNFCCC) مصوب سال 1992 است؛ معاهده‌ای که معماری اساسی را برای همکاری کشورها برای مقابله با تغییرات اقلیمی ایجاد کرد،‌ همچنین ممکن است وی کمک‌های مالی ایالات متحده به کشورهای در حال ‌توسعه را کاهش دهد.
در این نوشتار به واکنش‌های کارشناس‌های اقلیمی در ایالات متحده و سایر کشورها، در مورد پیامدهای پیروزی ترامپ برای سیاست و اقدام جهانی مقابله با اقلیم پرداخته شده است.
استرن، نماینده سابق ایالات متحده در مذاکرات تغییر اقلیم
تاد استرن (Todd Stern) مذاکره‌کننده ارشد اقلیمی دولت اوباما گفت که اگر ترامپ از تلاش‌ها برای کاهش انتشار گاز دی‌اکسید کربن در کشورش جلوگیری کند، «به بیان خفیف» بسیار ناامیدکننده خواهد بود. وی در عین حال افزود: «ماشین در حال حرکت است. چرخ‌هایی که در تمام عناصر فناوری پاک می‌چرخند، متوقف نمی‌شوند.»
مک کارتی، مدیر آژانس حفاظت از محیط‌زیست ایالات متحده
جینا مک کارتی (Gina McCarthy) با تکرار مطالب استرن گفت: تغییر به سمت انرژی پاک غیرقابل توقف است و کشور ما به عقب برنمی‌گردد. وی افزود که «آژانس حفاظت محیط‌زیست آمریکا (USEPA) و همه کارمندان بخش دولتی آماده انجام وظایف خود، پیروی از علم و محافظت از حاکمیت قانون هستند.»
استیل، مدیر اجرایی کنوانسیون تغییر اقلیم سازمان ملل
سیمون استیل (Simon Stiell) گفت که «واقعیت‌های اساسی بدون تغییر باقی می‌ماند». وی گفت: «گرمایش جهانی اکنون همه ملت‌ها را تحت تأثیر قرار داده است و کسانی که در انرژی پاک سرمایه‌گذاری می‌کنند، از نظر شغل و ثروت و انرژی ارزان‌تر و مطمئن‌تر، از پیروزی‌های بزرگی برخوردار هستند.»
مورگان، نماینده دولت آلمان در موضوع تغییر اقلیم
جنیفر مورگان (Jennifer Morgan) گفت که دولت آلمان «هر جا ممکن باشد برای تقویت نظم مبتنی بر قوانین بین‌المللی و مقابله با چالش‌های امنیتی مشترک ازجمله بحران اقلیم، با دولت بعدی ایالات متحده همکاری خواهد کرد. برای آلمان و اتحادیه اروپا، گذار به خالص انتشار صفر سنگ بنای رقابت‌پذیری آینده است، بنابراین ما با همه شرکا در زمینه رقابت برای صنایع سبز کار خواهیم کرد».
فیگورس، مدیر اجرایی سابق کنوانسیون تغییر اقلیم
خانم کریستیانا فیگورس (Christiana Figueres)، دیپلمات کاستاریکایی که موافقت‌نامه پاریس در دوره زمانی مدیریت وی به تصویب رسید، گفت: «نتیجه انتخابات آمریکا ضربه بزرگی به اقدام جهانی اقلیم بود، اما نمی‌تواند تغییرات برای کربن‌زدایی اقتصاد و تحقق اهداف موافقت‌نامه پاریس را متوقف کند.»
تکسیرا، وزیر سابق محیط‌زیست برزیل
ایزابلا تکسیرا (Izabella Teixeira)، وزیر محیط‌زیست برزیل طی سال‌های 2010 تا 2016 گفت: «در شرایط اضطراری تغییر اقلیم، جایی برای انکار آن وجود ندارد». وی افزود: «جامعه آمریکا مسئول گرمایش جهانی است و به‌رغم پیروزی ترامپ، بدون شک در راه‌حل‌های بحران اقلیمی نیز مسئول خواهد بود.»
توبیانا، مدیرعامل بنیاد اقلیمی اروپا و معمار موافقت‌نامه پاریس
خانم لارنس توبیانا (Laurence Tubiana) گفت: «نتیجه انتخابات ایالات متحده یک عقبگرد برای اقدام جهانی اقلیمی است، اما ثابت شده که موافقت‌نامه پاریس انعطاف‌پذیر بوده و از سیاست‌های هر کشوری قوی‌تر است.»
وی افزود: «زمینه امروز با دورانی که دونالد ترامپ برای نخستین بار در سال 2016 انتخاب شد، بسیار متفاوت است. پس از گذار جهانی که ایالات متحده آن را رهبری کرده و از آن سود برده است، شتاب اقتصادی قدرتمندی ب‌ وجود آمده است. در عین حال اکنون خطر از دست دادن آن وجود دارد.»
هار، دانشمند اقلیمی و مدیرعامل limate Analytics
بیل هار (Bill Hare) که در نگارش گزارش‌های علمی «هیئت بین‌الدولی تغییر اقلیم (IPCC)» مشارکت داشته است، هشدار داد که «انتخاب یک انکارکننده تغییر اقلیم به ریاست جمهوری ایالات متحده برای جهان بسیار خطرناک است.»
ژه، مشاور سیاست جهانی در صلح سبز آسیای شرقی
یائو ژه (Yao Zhe) گفت: «چین خود را در لحظه‌ای حساس می‌بیند. انتظار می‌رود چین به کشورهای کلیدی بپیوندد تا به جهان اطمینان دهد اقدام‌های اقلیمی ادامه خواهد داشت. برای اطمینان دادن به جهان، چین باید یک طرح جدید اقلیمی به سازمان ملل ارائه کند که اقدامات روشنی را برای دور کردن از سوخت‌های فسیلی مشخص می‌کند.»
شائو، مدیر مرکز اقلیمی چین در موسسه سیاست جامعه آسیا
لی شائو (Li Shuo) در مورد اینکه اگر ترامپ این کشور را از موافقت‌نامه پاریس خارج کند چه کسی خلأ ایجادشده از سوی ایالات متحده را پر خواهد کرد، گفت: «سیاست اقلیمی جهانی را باید با سه چرخه که بزرگ‌ترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای و اقتصاد یعنی ایالات متحده، چین و اتحادیه اروپا چرخ‌های آن هستند، برابر دانست. شما به حداقل دو چرخ برای عملکرد در هر زمان نیاز دارید. ما فقط یک چرخ را از دست دادیم، بنابراین به دو چرخ دیگر، اتحادیه اروپا و چین نیاز داریم تا ما را به جلو ببرند.»
تردید در کمک مالی اقلیمی به کشورهای درحال‌توسعه
با انتخاب ترامپ، موفقیت کاپ 29 برای تعیین مقدار کمک مالی اقلیمی به کشورهای درحال‌توسعه بیش از گذشته مورد تردید است.
مذاکرات سالانه اقلیمی جهان در حالی از روز دوشنبه (28 آبان) به‌مدت دو هفته در باکو، آذربایجان، آغاز شد که ابهام‌های زیادی در مورد موفقیت آن وجود دارد. مهم‌ترین موضوع تأثیر انتخاب ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور آتی ایالات متحده و احتمال خروج این کشور از موافقت‌نامه پاریس مانند سال 2017 است که فرآیند مذاکرات اقلیمی در باکو را مبهم کرده است.
اختلاف‌نظرها از همان روز اول اجلاس کاپ 29 مشاهده شد، به‌طوری‌ که آغاز رسمی اجلاس به‌دلیل اختلاف‌نظرها در خصوص دستورکار با ساعت‌ها تأخیر مواجه شد.
مذاکره‌کنندگان در مورد چگونگی پیگیری تصمیم‌های کاپ 28 در خصوص «ارزیابی پیشرفت جهانی اقلیمی» که طی آن کشورها برای نخستین بار متعهد به «دور شدن از سوخت‌های فسیلی» در نظام‌های انرژی شدند و اینکه آیا اقدام‌های محدودکننده تجاری یکجانبه باید به‌طور رسمی در دستور کار اجلاس باکو قرار گیرد، بحث و مذاکره مناقشه‌برانگیزی داشتند. سرانجام در حالی که انتظار می‌رفت مذاکرات به ساعات اولیه روز دوم کشیده شود، پیشرفتی در مذاکرات حاصل شد و مختار بابایف، رئیس کاپ 29 حدود ساعت 8 شب به وقت محلی آن را اعلام کرد.
طبق مصالحه صورت‌گرفته مقرر شد «گفت‌وگوهای امارات متحده عربی (UAE Dialogue)» در مورد اجرای نتایج ارزیابی پیشرفت جهانی، در مسیر مباحث «مالی» مذاکرات که مدنظر برخی کشورهای درحال‌توسعه بود، انجام شود، اما همچنان درج زیرنویس با هدف خنثی کردن مخالفت اتحادیه اروپا و دیگران، راه را برای بحث در مورد موضوعات دیگر در این گفت‌گوها به‌ویژه «چگونگی دور کردن جهان از سوخت‌های فسیلی» باز می‌گذارد.
گروه مذاکراتی بیسیک (BASIC) شامل اقتصادهای نوظهور به رهبری چین، یک دستورکار مستقل در مورد «اقدام‌های تجاری محدودکننده یکجانبه» پیشنهاد کرده بود، اما این دستورکار که پیشنهادهایی مانند مالیات مرزی کربن اروپا (CBAM) را هدف قرار می‌داد، با مخالفت شدید اتحادیه اروپا مواجه شد. در نهایت گروه بیسیک طی مصالحه‌ای نظیر سال گذشته موافقت کرد که این موضوع از دستورکار کاپ 29 کنار گذاشته شود، ولی همچنان در محور رایزنی‌های ریاست کاپ قرار داشته باشد.
به‌طور کلی خروج آمریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده سرانه تاریخی و فعلی گازهای گلخانه‌ای جهان از تعهدات تحت رژیم اقلیمی، پیامدهای قابل‌توجهی بر تلاش‌های محدود کردن گرمایش جهانی خواهد داشت. افزون بر این، زمانی که احتمال زیادی وجود دارد که ایالات متحده دستورکار «حفاری بیشتر نفت و گاز» را پیش ببرد، بیان‌کننده چرخش کامل از تصمیم دشواری است که سال گذشته مبنی بر «دور شدن از سوخت‌های فسیلی ... به ‌شیوه‌ای عادلانه، منظم و منصفانه» اتخاذ شد.
با توجه به اینکه احتمالاً ایالات متحده از هرگونه مسئولیتی در مورد کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و کمک به تأمین مالی اقلیمی صرف‌نظر می‌کند، چشم‌انداز مذاکرات باکو نسبتاً تیره به نظر می‌رسد.