پیام خوزستان - با وجود محدودیت‌های اقلیمی و کاهش قابل‌توجه منابع آبی تجدیدپذیر در پایتخت، سرانه مصرف آب در تهران همچنان بالاتر از میانگین جهانی گزارش می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که پایداری منابع آبی شهری، به‌ویژه در کلان‌شهر‌هایی مانند تهران، نه‌تنها وابسته به میزان بارندگی، بلکه تابعی از سیاست‌گذاری‌های میان‌دستگاهی، الگوی مصرف، مدیریت پساب و ظرفیت تصفیه‌خانه‌هاست.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
در حالی‌که بسیاری از شهر‌های جهان با بارش سالانه‌ای به مراتب بیشتر از تهران، توانسته‌اند الگو‌های مصرف را در محدوده پایدار نگه دارند، در پایتخت ایران همچنان چالش‌هایی، چون افت کیفیت منابع، استفاده محدود از پساب‌های استاندارد، و نبود رویکرد یکپارچه در حوزه مدیریت تقاضا به چشم می‌خورد.
مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران در گفت‌و‌گو با خبرآنلاین بر مؤلفه‌های اثرگذار بر وضعیت منابع آبی پایتخت، به برخی چالش‌های کمتر شنیده‌شده در حوزه مصرف، سلامت عمومی و الزامات نهادی در این زمینه اشاره می‌کند.
او با اشاره به بحرانی بودن وضعیت منابع آبی پایتخت، بر لزوم اصلاح الگوی مصرف، کاهش هدررفت، استفاده ایمن از پساب‌های تصفیه‌شده و طراحی برنامه‌ای ملی برای نجات تهران از کم‌آبی تأکید کرد. مهدی پیرهادی همچنین هشدار داد که استفاده از پساب‌های غیراستاندارد، سلامت مردم را تهدید می‌کند.
با روند فزاینده جمعیت در تهران، نیاز آبی شهر به‌شدت افزایش خواهد یافت پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران می‌گوید: «سرانه مصرف آب شهری در تهران یکی از موضوعات بسیار مهم و نگران‌کننده است. در حالی که متوسط بارش سالانه در تهران 229 میلی‌متر است، سرانه مصرف روزانه آب بین 320 تا 370 لیتر در نوسان است. این در حالی است که در کشور‌هایی مانند سنگاپور با 2580 میلی‌متر بارش سالانه، سرانه مصرف تنها 141 لیتر و در جاکارتا با 1800 میلی‌متر بارش، مصرف روزانه 175 لیتر است. حتی در لندن نیز با بارش بالا، مصرف سرانه فقط 145 لیتر در روز است.»
بیشتر بخوانید: نوزده استان ایران درگیر تنش آبی؛ ورشکستگی آبی و نبرد داخلی بر سر آخرین قطره‌های حیات + فیلم
او ادامه داد: «با روند فزاینده جمعیت در تهران، نیاز آبی شهر به‌شدت افزایش خواهد یافت و اصلاح سرانه مصرف باید به‌صورت جدی در دستور کار قرار گیرد. همچنین باید به کاهش هدررفت واقعی آب توجه ویژه‌ای شود. یکی دیگر از موضوعات مهم، اصلاح الگوی مصرف آب در بخش کشاورزی است؛ باید از روش‌های نوین برای کاهش مصرف در این بخش استفاده کنیم.»
پیرهادی افزود: «طرح‌های انتقال آب بین‌حوزه‌ای نیز باید با دقت بررسی شوند. همچنین استفاده از پساب تصفیه‌شده، تنها در صورتی قابل قبول است که استاندارد‌های لازم را داشته باشد و به تأیید وزارت بهداشت و سازمان محیط زیست برسد.»
وی در ادامه با اشاره به ساختار جمعیتی تهران گفت: «نمی‌توان آب تهران را فقط متعلق به استان تهران دانست. استان‌های البرز و حتی قزوین نیز از منابع آبی آن بهره‌مند هستند. مهاجرت داخلی و خارجی به تهران نیز بار مضاعفی بر منابع وارد کرده که باید در محاسبات لحاظ شود.»

سلامت مردم باید اولویت اصلی همه تصمیم‌گیری‌ها باشد وی با انتقاد از روند اجرایی دراین حوزه گفت: «دهه‌هاست اقدامات لازم برای مدیریت منابع آب به طور کامل انجام نشده و اکنون به نقطه بحرانی رسیده‌ایم. البته هنوز هم دیر نیست. باید با بهره‌گیری از نظرات نخبگان حوزه آب، یک برنامه ملی طراحی شود تا این فرایند طولانی اصلاح شود، در حوزه تصفیه‌خانه‌ها و بازچرخانی آب، اقداماتی انجام شده، اما این فرآیند چندین سال زمان برده و هنوز هم ناقص است. شهرداری تهران اقداماتی برای کاهش برداشت آب از چاه‌های حفر شده انجام داده، اما خشک شدن 160 حلقه چاه برای آب یاری فضای سبز شهری، نشانه فشار زیاد بر منابع است.»
وی با اشاره به مشکل کیفیت پساب‌ها افزود: سازمان آب و فاضلاب باید کیفیت پسآب‌ها را به تایید وزارت نیرو و بهداشت و سازمان محیط زیست برساند و درحال حاضر امکان استفاده این پسآب‌ها در بوستان‌های محلی وجود ندارد و نیاز به آب با کیفیت تری برای آبیاری بوستان‌های محلی است.
پیرهادی هشدار داد: «نباید اجازه دهیم سلامت مردم فدای کم‌توجهی برخی دستگاه‌ها شود. چرا هنوز برخی دستگاه‌ها درباره کیفیت پساب‌ها شفاف صحبت نمی‌کنند؟ در حالی که محصولات کشاورزی نیز با همین آب‌ها آبیاری می‌شوند و مردم در معرض آسیب جدی قرار دارند. سلامت مردم باید اولویت اصلی همه تصمیم‌گیری‌ها باشد، تعجب می‌کنم که چطور ممکن است موضوع سلامت مردم دغدغه اول نباشد؟ چطور می‌شود که جهاد کشاورزی یا حتی وزارت بهداشت، با وجود اهمیت این مسئله، پیگیری‌های لازم را به‌درستی انجام نمی‌دهند؟ انتظار ما این است که حداقل درباره موضوعات مرتبط با سلامت، شفاف و مسئولانه عمل کنند.»
بیشتر بخوانید:حق با کشاورز اصفهانی است یا شهروند یزدی؟!
وی ادامه داد: «ما باید دقیقاً در جریان باشیم که چه اقداماتی از سوی این دستگاه‌ها در خصوص کیفیت آب، پساب‌ها و سلامت عمومی انجام شده است. اینکه شورا دغدغه‌مند وضعیت آب تهران است، به‌ویژه مسئله آب شرب ناشی از حفر چاه‌های عمیق توسط دستگاه‌های مختلف است، نشان می‌دهد وضعیت کیفیت آب در پایتخت کاهش پیدا کرده؛ هرچند از نظر استاندارد‌های رسمی، آب تهران هنوز شرایط لازم و استاندارد‌های کافی را دارد.»

رییس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران تاکید کرد که سران سه قوا با محوریت ناترازی آب جلساتی را تشکیل دهند وتصمیم گیری‌هایی در این حوزه انجام شود تا قبل از این که وضعیت بحرانی آب جدی‌تر شود در این خصوص باید تعیین تکلیف شود.

پیرهادی یادآورشد برای حل مشکلات ناترازی آب باید از سرمایه گذاران داخلی و خارجی نیز استفاده شود. دراین حوزه باید از ظرفیت نخبگان و متخصصان استفاده شود و مدیران جوان و تحول گرا باید کار‌های بزرگ در کشور به دست بگیرند و برخی مدیران خسته و محافظه کار نمی‌توانند برنامه‌های تحولی و راهبردی را در کشور اجرا کنند و کشور نیازمند یک پوست اندازی در فضا‌های مدیریتی است.
پیرهادی با اشاره به سخت گیری‌های مدیریت شهری تهران در حفر چاه آب هم توضیح داد:‌بعد از آن که مجوز حفر چاه در شهر تهران داده نشد، حفر چاه در شهر‌های پیرامونی شهر تهران (استان تهران) افزایش پیدا کرد. حفر این چاه‌ها زیست پذیری این محدوده‌ها را دچار چالش کرده و یکی از دلایلی که رییس جمهور درسفر به استان تهران به فرونشست زمین در ورامین که سالیانه 36 سانتی متر رسیده اشاره کرد به همین دلیل است و حفر چاه‌های متعدد در اطراف تهران سرعت فرونشست را افزایش خواهد داد.
این عضو شورای شهر تهران همچنین یادآور شد: نظارت دقیق بر مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان با عنوان تاسیسات بهداشتی شانزدهمین مبحث از مباحث بیست و دوگانه مقررات ملی ساختمان است که باید دراین حوزه مورد توجه قرار گیرد و توسط ناظرین و نظام مهندسی برحسن اجرایش نظارت شود.
منبع: خبر آنلاین